بیایید یک لحظه با خودمان رو راست باشیم؛ هیچ‌چیز لذت‌بخش‌تر از این نیست که بدانیم تمام کتاب‌هایی که دوستشان داریم، همیشه و همه‌جا همراهمان هستند. آن کتاب PDF نایابی که از یک دوست گرفتید، یا آن رمان EPUB جدیدی که تازه دانلود کرده‌اید، همگی می‌توانند در گوشی یا تبلت اندرویدی شما به راحتی قابل خواندن باشند. اما گاهی اوقات، انتقال این فایل‌ها به برنامه‌های کتابخوان، کمی گیج‌کننده به نظر می‌رسد.

هدف من در این راهنما این است که این فرآیند را برای شما مثل آب خوردن ساده کنم. قرار نیست با اصطلاحات پیچیده فنی سر و کار داشته باشیم. این یک گفتگوی دوستانه است تا شما بتوانید به سادگی هرچه تمام‌تر، کتابخانه دیجیتال خودتان را بسازید و از آن لذت ببرید.

تفاوت بین فرمت های PDF و EPUB

قبل از هرچیز، بیایید خیلی سریع تکلیف این دو فرمت را مشخص کنیم.

• PDF: مثل یک عکس از صفحه کتاب است. همه چیز ثابت است و به هم نمی‌ریزد. برای کتاب‌هایی که پر از عکس و نمودار هستند عالی است، اما خواندن آن در صفحه کوچک موبایل کمی سخت است چون باید مدام زوم کنید و صفحه را جابجا کنید.
• EPUB: این فرمت مخصوص کتاب الکترونیک ساخته شده. مثل یک وب‌سایت روان و انعطاف‌پذیر است. متن‌ها خودشان را با اندازه صفحه شما هماهنگ می‌کنند، می‌توانید اندازه فونت را تغییر دهید و تجربه خواندن بسیار راحت‌تری در موبایل خواهید داشت. (توصیه اصلی ما همیشه استفاده از فرمت EPUB است). برای آشنایی بیشتر با این فرمت محبوب، مقاله فایل EPUB چیست و چگونه آن را باز کنیم؟ را بخوانید.

حالا که این را می‌دانیم، برویم سراغ اصل مطلب!

انتقال به Google Play Books (ساده‌ترین و بهترین گزینه)

گوگل پلی بوکس، مثل یک دستیار هوشمند برای کتاب‌های شما عمل می‌کند. بزرگترین مزیت آن این است که وقتی کتابی را به آن اضافه می‌کنید، در تمام دستگاه‌هایی که با اکانت گوگل خود وارد شده‌اید، همگام‌سازی (Sync) می‌شود. یعنی می‌توانید روی تبلت شروع به خواندن کنید و ادامه آن را روی گوشی دنبال کنید.

روش آپلود مستقیم (پیشنهاد ویژه):

این ساده‌ترین راه ممکن است و فقط یک بار به کامپیوتر نیاز دارید.

1. به وب‌سایت پلی بوکس بروید: در مرورگر کامپیوتر خود، وارد آدرس play.google.com/books شوید و با همان اکانت گوگلی که در گوشی اندرویدتان دارید، وارد شوید.
2. آپلود فایل: در سمت راست بالای صفحه، روی دکمه آبی رنگ «Upload files» یا «بارگذاری فایل‌ها» کلیک کنید.
3. انتخاب کتاب‌ها: حالا پنجره‌ای باز می‌شود. کتاب‌های PDF یا EPUB خود را از کامپیوترتان پیدا کرده و انتخاب کنید. می‌توانید حتی چندین کتاب را همزمان بکشید و در این صفحه رها کنید (Drag and Drop).
4. صبر کنید: چند لحظه طول می‌کشد تا کتاب شما پردازش و آپلود شود.
5. تمام! حالا برنامه Play Books را در گوشی یا تبلت اندرویدی خود باز کنید. به بخش «Library» یا «کتابخانه» بروید. کتاب جدید شما آنجاست و منتظر خوانده شدن است!

روش انتقال از طریق گوشی:

اگر فایل کتاب روی حافظه گوشی شماست، کار حتی از این هم راحت‌تر است.

1. پیدا کردن فایل: برنامه «فایل منیجر» (File Manager) گوشی خود را باز کرده و به پوشه‌ای که کتاب PDF یا EPUB در آن قرار دارد بروید.
2. باز کردن با…: روی فایل کتاب ضربه بزنید. منویی با عنوان «Open with» یا «باز کردن با…» ظاهر می‌شود.
3. انتخاب پلی بوکس: از لیست برنامه‌ها، «Play Books» را انتخاب کنید. (اگر در لیست نبود، ممکن است زیر گزینه «Upload to Play Books» یا مشابه آن باشد).
4. کتاب به طور خودکار به کتابخانه شما اضافه می‌شود و می‌توانید مطالعه را شروع کنید.

انتقال به Amazon Kindle for Android (برای طرفداران اکوسیستم کیندل)

اگر از کاربران قدیمی کیندل هستید، این برنامه برای شما ایده‌آل است. کیندل هم مثل گوگل، کتاب‌های شما را بین دستگاه‌های مختلف سینک می‌کند.

روش جادوییِ ایمیل (Send to Kindle):

هر حساب آمازون یک ایمیل اختصاصی برای کیندل شما دارد. ارسال کتاب به این آدرس، مثل یک شعبده‌بازی است!

1. پیدا کردن ایمیل کیندل:
   • به وب‌سایت آمازون بروید. از منوی بالا به بخش Accounts & Lists > Content & Devices بروید.
   • تب Preferences را انتخاب کنید.
   • کمی پایین بیایید تا به Personal Document Settings برسید. در این بخش، آدرس ایمیلی که به @kindle.com ختم می‌شود را پیدا خواهید کرد. این آدرس مخصوص شماست.
2. تایید ایمیل فرستنده: در همان بخش، مطمئن شوید آدرس ایمیل شخصی خودتان (مثلاً yourname@gmail.com) در لیست Approved Personal Document E-mail List قرار دارد. اگر نبود، آن را اضافه کنید تا آمازون اجازه دریافت فایل از شما را بدهد.
3. ارسال ایمیل: حالا از ایمیل شخصی خودتان، یک ایمیل جدید به آدرس @kindle.com خود بفرستید. فایل‌های PDF یا EPUB را به این ایمیل ضمیمه (Attach) کنید. موضوع و متن ایمیل مهم نیست و می‌تواند خالی باشد.
4. جادو اتفاق افتاد: پس از چند دقیقه، برنامه کیندل را در دستگاه اندرویدی خود باز کنید. کتاب‌های جدید شما در کتابخانه‌تان ظاهر خواهند شد!

نکته مهم: کیندل به طور بومی از فرمت EPUB پشتیبانی نمی‌کند، اما وقتی شما یک فایل EPUB را از طریق ایمیل ارسال می‌کنید، آمازون به طور خودکار آن را به فرمت مناسب کیندل تبدیل می‌کند.

روش‌های عمومی برای سایر برنامه‌های کتابخوان (مثل Lithium، Moon+ Reader و…)

شاید شما از برنامه‌های دیگری استفاده می‌کنید که به اکانت خاصی متصل نیستند. نگران نباشید، انتقال کتاب به این برنامه‌ها نیز بسیار ساده است.

روش ۱: انتقال مستقیم با کابل USB

1. گوشی خود را با کابل USB به کامپیوتر وصل کنید.
2. در گوشی، حالت اتصال را روی «File Transfer» یا «انتقال فایل» قرار دهید.
3. در کامپیوتر، پنجره حافظه گوشی شما باز می‌شود. یک پوشه مشخص برای کتاب‌هایتان بسازید (مثلاً به نام «Books» یا «کتاب‌های من»).
4. فایل‌های PDF و EPUB را از کامپیوتر در این پوشه کپی کنید.
5. حالا در گوشی، برنامه کتابخوان خود را باز کنید. معمولاً این برنامه‌ها یک گزینه برای «Scan for new books» یا «جستجوی کتابخانه» دارند که به طور خودکار حافظه گوشی را می‌گردد و کتاب‌های جدید را پیدا می‌کند.

روش ۲: استفاده از فضای ابری 

اگر از سرویس‌هایی مثل گوگل درایو (Google Drive) یا دراپ‌باکس (Dropbox) استفاده می‌کنید، کارتان خیلی راحت است.

1. کتاب‌هایتان را از طریق کامپیوتر در پوشه‌ای در گوگل درایو یا دراپ‌باکس آپلود کنید.
2. اپلیکیشن گوگل درایو یا دراپ‌باکس را روی گوشی خود باز کنید.
3. فایل کتاب مورد نظر را پیدا کرده و روی آن ضربه بزنید.
4. از منوی «Open with» یا «باز کردن با…»، برنامه کتابخوان دلخواه خود را انتخاب کنید. کتاب به طور مستقیم در آن برنامه باز و ذخیره (Import) خواهد شد.

نکات تکمیلی و رفع مشکلات رایج

• کتابم در برنامه نشان داده نمی‌شود! در برنامه‌هایی مثل Moon+ Reader، حتماً یک بار گزینه «Import» یا «Scan library» را بزنید تا برنامه حافظه گوشی را برای پیدا کردن فایل‌های جدید اسکن کند.
• فونت PDF خیلی ریز است! این مشکل ذاتی فرمت PDF است. در این حالت، گوشی را به صورت افقی (Landscape) بگیرید تا عرض صفحه بیشتر شود. برخی برنامه‌ها نیز قابلیتی به نام «PDF Reflow» دارند که سعی می‌کند متن را برایتان مرتب کند، اما همیشه عالی کار نمی‌کند.
• کتابم باز نمی‌شود! برخی کتاب‌ها دارای قفل DRM (مدیریت حقوق دیجیتال) هستند و فقط در پلتفرم خاصی که از آن خریداری شده‌اند باز می‌شوند.

امیدوارم این راهنمای قدم به قدم به شما کمک کرده باشد. دنیای کتاب‌های دیجیتال هیچ محدودیتی ندارد و حالا شما کلید ورود به این دنیا را در دست دارید. از کتابخانه همراه خود لذت ببرید!